Berk
New member
IŞİD ve DAEŞ Aynı mı?
Giriş
IŞİD ve DAEŞ terimleri, son yıllarda terörizme dair en çok duyduğumuz kavramlar arasında yer almaktadır. Birçok kişi, bu iki terimi aynı anlamda kullanmaktadır. Ancak, bu iki terim aslında aynı örgütü tanımlamak için kullanılsa da, aralarındaki dilsel ve kültürel farklar, her birinin farklı coğrafyalarda ve farklı bağlamlarda kullanılmasına neden olmuştur. Bu makalede, IŞİD ve DAEŞ terimlerinin kökeni, kullanımı ve anlamı üzerinde durulacak, ayrıca bu terimlerin birbirleriyle olan ilişkisi ve farkları açıklanacaktır.
IŞİD ve DAEŞ Terimlerinin Anlamı
IŞİD, "Irak ve Şam İslam Devleti"nin kısaltmasıdır. İngilizce'deki "ISIS" (Islamic State of Iraq and Syria) ifadesinin Türkçe'ye çevrilmiş halidir. IŞİD, özellikle Irak ve Suriye'deki terör eylemleri ile tanınan, radikal İslamcı bir terör örgütüdür. Bu örgüt, 2014 yılında büyük bir toprak parçasını ele geçirerek kendisini bir "devlet" olarak ilan etmiştir. Ancak, bu "devlet"in hiçbir uluslararası tanınması yoktur.
DAEŞ ise, "Daeş" terimi, örgütün Arapça ismi "al-Dawla al-Islamiya fi al-Iraq wa al-Sham"ın kısaltmasıdır. Arapçada "Daeş" kelimesi, "Dawla al-Islamiya"nın baş harflerinden türetilmiştir. Bu terim, Arap dünyasında örgütün adlandırılmasında yaygın olarak kullanılmaktadır. DAEŞ, terör örgütünün küresel ölçekteki kimliğini temsil ederken, aynı zamanda bölgesel bir dilsel farkı da ortaya koyar.
IŞİD ve DAEŞ Arasındaki Farklar
İlk bakışta, IŞİD ve DAEŞ terimleri aynı örgütü tanımlamak için kullanılsa da, aralarındaki farklar daha çok dilsel ve kültürel bağlamla ilgilidir.
IŞİD terimi, genellikle Batı medyası ve dünya çapındaki hükümetler tarafından kullanılan bir isimdir. Batı ülkelerindeki çoğu kişi, bu terimi kullanırken, IŞİD'in küresel tehdit boyutunu ve uluslararası çapta tanınmayan bir "devlet" kurma iddialarını vurgular. IŞİD, aynı zamanda örgütün başlangıcındaki coğrafi hedeflere işaret eder; yani, Irak ve Suriye'deki topraklarda egemenlik kurma amacı güdüyordu.
DAEŞ ise, Arapça'da daha çok yerel bir kullanımda öne çıkar. Arap halkı, özellikle Suriye ve Irak’ta, DAEŞ terimini kullanırken, bu terim genellikle olumsuz bir çağrışım yapar. DAEŞ kelimesi, Arapça’da "büyüklenme" ya da "kendisini abartılı şekilde tanıtma" gibi anlamlara gelir. Bu nedenle, birçok Arap ülkesi, IŞİD için bu terimi kullanmak yerine, "DAEŞ" kelimesini tercih etmektedir. Ayrıca, DAEŞ terimi, IŞİD’in ideolojik ve dini yönlerini daha fazla eleştiren bir duruş sergileyen bir terim olarak da öne çıkar.
IŞİD ve DAEŞ’in Küresel ve Bölgesel Kullanımı
IŞİD ve DAEŞ terimlerinin farklı coğrafyalarda nasıl kullanıldığını anlamak, bu terimlerin aralarındaki farkları daha iyi kavrayabilmek için önemlidir. Batı dünyasında, özellikle ABD, Avrupa ve diğer uluslararası aktörler tarafından genellikle IŞİD terimi kullanılır. Bunun nedeni, Batı ülkelerinin bu terimi, örgütün Irak ve Suriye’deki toprak parçası üzerindeki egemenlik iddialarına odaklanarak kullanmalarıdır. IŞİD, Batı medyasının da en çok tercih ettiği terimdir.
Ancak, Arap dünyasında ve özellikle Irak ve Suriye’de, DAEŞ terimi daha yaygın olarak kullanılmaktadır. Arapça’da, DAEŞ kelimesinin olumsuz bir anlam taşıması, birçok Arap hükümetinin ve halkının bu terimi, örgütle ilgili aşağılama ve küçümseme amacıyla kullanmasına yol açmıştır. DAEŞ, örgütün radikal ideolojisini ve vahşetini eleştiren bir kelime olarak öne çıkmaktadır. Bu nedenle, Arap dünyasında ve komşu bölgelerde, DAEŞ terimi daha fazla tercih edilmektedir.
IŞİD ve DAEŞ’in Örgütsel Yapısı ve Hedefleri
IŞİD ve DAEŞ'in ideolojik yapısı, dünya çapında büyük bir tehdit olarak kabul edilmektedir. IŞİD, İslam’ın katı bir yorumu olan selefi görüşleri savunmakta ve bu görüşleri, şiddet ve terör yoluyla yaymaya çalışmaktadır. IŞİD, kendisini "İslam Devleti" olarak ilan ettikten sonra, dünya çapında birçok terör saldırısı gerçekleştirmiştir. Bu saldırılar, hem Ortadoğu’yu hem de Batı’yı hedef almış, binlerce masum insanın ölümüne yol açmıştır.
DAEŞ, tıpkı IŞİD gibi, radikal selefi görüşleri benimsemekte ve "İslam Devleti" kurma amacı gütmektedir. Ancak, DAEŞ'in kullandığı terimler ve örgüt içindeki hiyerarşi, örgütün Arap dünyasında farklı bir şekilde anlaşılmasına neden olmuştur. DAEŞ'in örgüt yapısı, daha çok bir militan ağını andırırken, IŞİD, daha merkeziyetçi bir yapıya sahiptir. IŞİD, bir "devlet" kurmayı hedeflerken, DAEŞ daha çok İslam’ın "gerçek" yorumunu yaymayı amaçlamaktadır.
Sonuç
Sonuç olarak, IŞİD ve DAEŞ, aynı terör örgütünü tanımlayan iki farklı isimdir. Aralarındaki farklar, esasen dilsel ve kültürel farklılıklardan kaynaklanmaktadır. IŞİD terimi, Batı dünyasında daha yaygınken, DAEŞ terimi Arap dünyasında daha sık kullanılmaktadır. Her iki terim de, örgütün radikal ideolojisini, şiddet eylemlerini ve dünya çapındaki tehditlerini tanımlar. Ancak, kullanılan terimler, örgütün nasıl algılandığını ve ne şekilde bir tehdit oluşturduğunu belirleyen önemli faktörlerdir.
Giriş
IŞİD ve DAEŞ terimleri, son yıllarda terörizme dair en çok duyduğumuz kavramlar arasında yer almaktadır. Birçok kişi, bu iki terimi aynı anlamda kullanmaktadır. Ancak, bu iki terim aslında aynı örgütü tanımlamak için kullanılsa da, aralarındaki dilsel ve kültürel farklar, her birinin farklı coğrafyalarda ve farklı bağlamlarda kullanılmasına neden olmuştur. Bu makalede, IŞİD ve DAEŞ terimlerinin kökeni, kullanımı ve anlamı üzerinde durulacak, ayrıca bu terimlerin birbirleriyle olan ilişkisi ve farkları açıklanacaktır.
IŞİD ve DAEŞ Terimlerinin Anlamı
IŞİD, "Irak ve Şam İslam Devleti"nin kısaltmasıdır. İngilizce'deki "ISIS" (Islamic State of Iraq and Syria) ifadesinin Türkçe'ye çevrilmiş halidir. IŞİD, özellikle Irak ve Suriye'deki terör eylemleri ile tanınan, radikal İslamcı bir terör örgütüdür. Bu örgüt, 2014 yılında büyük bir toprak parçasını ele geçirerek kendisini bir "devlet" olarak ilan etmiştir. Ancak, bu "devlet"in hiçbir uluslararası tanınması yoktur.
DAEŞ ise, "Daeş" terimi, örgütün Arapça ismi "al-Dawla al-Islamiya fi al-Iraq wa al-Sham"ın kısaltmasıdır. Arapçada "Daeş" kelimesi, "Dawla al-Islamiya"nın baş harflerinden türetilmiştir. Bu terim, Arap dünyasında örgütün adlandırılmasında yaygın olarak kullanılmaktadır. DAEŞ, terör örgütünün küresel ölçekteki kimliğini temsil ederken, aynı zamanda bölgesel bir dilsel farkı da ortaya koyar.
IŞİD ve DAEŞ Arasındaki Farklar
İlk bakışta, IŞİD ve DAEŞ terimleri aynı örgütü tanımlamak için kullanılsa da, aralarındaki farklar daha çok dilsel ve kültürel bağlamla ilgilidir.
IŞİD terimi, genellikle Batı medyası ve dünya çapındaki hükümetler tarafından kullanılan bir isimdir. Batı ülkelerindeki çoğu kişi, bu terimi kullanırken, IŞİD'in küresel tehdit boyutunu ve uluslararası çapta tanınmayan bir "devlet" kurma iddialarını vurgular. IŞİD, aynı zamanda örgütün başlangıcındaki coğrafi hedeflere işaret eder; yani, Irak ve Suriye'deki topraklarda egemenlik kurma amacı güdüyordu.
DAEŞ ise, Arapça'da daha çok yerel bir kullanımda öne çıkar. Arap halkı, özellikle Suriye ve Irak’ta, DAEŞ terimini kullanırken, bu terim genellikle olumsuz bir çağrışım yapar. DAEŞ kelimesi, Arapça’da "büyüklenme" ya da "kendisini abartılı şekilde tanıtma" gibi anlamlara gelir. Bu nedenle, birçok Arap ülkesi, IŞİD için bu terimi kullanmak yerine, "DAEŞ" kelimesini tercih etmektedir. Ayrıca, DAEŞ terimi, IŞİD’in ideolojik ve dini yönlerini daha fazla eleştiren bir duruş sergileyen bir terim olarak da öne çıkar.
IŞİD ve DAEŞ’in Küresel ve Bölgesel Kullanımı
IŞİD ve DAEŞ terimlerinin farklı coğrafyalarda nasıl kullanıldığını anlamak, bu terimlerin aralarındaki farkları daha iyi kavrayabilmek için önemlidir. Batı dünyasında, özellikle ABD, Avrupa ve diğer uluslararası aktörler tarafından genellikle IŞİD terimi kullanılır. Bunun nedeni, Batı ülkelerinin bu terimi, örgütün Irak ve Suriye’deki toprak parçası üzerindeki egemenlik iddialarına odaklanarak kullanmalarıdır. IŞİD, Batı medyasının da en çok tercih ettiği terimdir.
Ancak, Arap dünyasında ve özellikle Irak ve Suriye’de, DAEŞ terimi daha yaygın olarak kullanılmaktadır. Arapça’da, DAEŞ kelimesinin olumsuz bir anlam taşıması, birçok Arap hükümetinin ve halkının bu terimi, örgütle ilgili aşağılama ve küçümseme amacıyla kullanmasına yol açmıştır. DAEŞ, örgütün radikal ideolojisini ve vahşetini eleştiren bir kelime olarak öne çıkmaktadır. Bu nedenle, Arap dünyasında ve komşu bölgelerde, DAEŞ terimi daha fazla tercih edilmektedir.
IŞİD ve DAEŞ’in Örgütsel Yapısı ve Hedefleri
IŞİD ve DAEŞ'in ideolojik yapısı, dünya çapında büyük bir tehdit olarak kabul edilmektedir. IŞİD, İslam’ın katı bir yorumu olan selefi görüşleri savunmakta ve bu görüşleri, şiddet ve terör yoluyla yaymaya çalışmaktadır. IŞİD, kendisini "İslam Devleti" olarak ilan ettikten sonra, dünya çapında birçok terör saldırısı gerçekleştirmiştir. Bu saldırılar, hem Ortadoğu’yu hem de Batı’yı hedef almış, binlerce masum insanın ölümüne yol açmıştır.
DAEŞ, tıpkı IŞİD gibi, radikal selefi görüşleri benimsemekte ve "İslam Devleti" kurma amacı gütmektedir. Ancak, DAEŞ'in kullandığı terimler ve örgüt içindeki hiyerarşi, örgütün Arap dünyasında farklı bir şekilde anlaşılmasına neden olmuştur. DAEŞ'in örgüt yapısı, daha çok bir militan ağını andırırken, IŞİD, daha merkeziyetçi bir yapıya sahiptir. IŞİD, bir "devlet" kurmayı hedeflerken, DAEŞ daha çok İslam’ın "gerçek" yorumunu yaymayı amaçlamaktadır.
Sonuç
Sonuç olarak, IŞİD ve DAEŞ, aynı terör örgütünü tanımlayan iki farklı isimdir. Aralarındaki farklar, esasen dilsel ve kültürel farklılıklardan kaynaklanmaktadır. IŞİD terimi, Batı dünyasında daha yaygınken, DAEŞ terimi Arap dünyasında daha sık kullanılmaktadır. Her iki terim de, örgütün radikal ideolojisini, şiddet eylemlerini ve dünya çapındaki tehditlerini tanımlar. Ancak, kullanılan terimler, örgütün nasıl algılandığını ve ne şekilde bir tehdit oluşturduğunu belirleyen önemli faktörlerdir.